PRZYSZŁOŚĆ WIDZIANA W RZECZACH, KTÓRE MINĘŁY

SŁOWNICZEK TERMINÓW KALIGRAFICZNYCH

Kaligrafia to sztuka starannego i estetycznego pisania, często również zdobionego artystycznie

Alfabet

Counter

Czcionka

Abecadło

Alfabet składający się początkowo z 21 znaków, choć w zależności od kraju w którym jest używany, liczba znaków może być różna. W krajach cywilizacji Zachodniej używa się alfabetu łacińskiego.

Akapit

Składa się z jednego lub więcej zdań, tworząc w ten sposób logiczną całość. Charakteryzuje się tzw. wcięciem, którego używanie nie jest niezbędne.

Akcent

tzw. znak diakrytyczny, czyli symbol dodawany do litery. Jego głównym zadaniem jest zmiana brzmienia litery do której został dodany.

Alfabet

Komplet znaków pisma.

Ascender

Część litery znajdująca się ponad linią średnią pisma.

Copperplate

Bogato zdobiony i elegancki rodzaj kroju kaligraficznego, pochylony pod kątem 54-55 stopni. Jego cechą charakterystyczną jest cienka kreska, której grubość zmienia się w stosunku do siły nacisku narzędzia pisarskiego.

Counter (oko)

Pusta przestrzeń znajdująca się wewnątrz litery.

Czcionka

Metalowy stempel, który wykorzystywany jest w procesie ręcznego składania tekstu. Często mylnie nazywany fontem lub krojem pisma.

Dukt

Kapitała romańska

Kursywa

Descender

Część litery znajdująca się pod linią podstawową pisma.

Dukt

Liczba, kierunek i porządek rysowanych linii, tworzących jedną literę.

Font

Format komputerowy umożliwiający oprogramowaniu wygenerowanie pisma o odpowiednim kroju. Fontem nazywa się także komplet czcionek dla pisma jednego kroju i określonego stopnia. Często mylnie nazywany czcionką lub krojem pisma.

Gramatura

Podstawowa miara ciężaru papieru wyrażana w gramach na metr kwadratowy arkusza [g/m2], przekładająca się pośrednio na jego grubość.

Kapitała romańska

Alfabet romański wykonany za pomocą pędzla lub rylca.

Kerning

Odległość dla pary liter, często nazywana światłem międzyliterowym.

Kontrast

Różnica pomiędzy grubymi, a cienkimi liniami składającymi się na znak pisarski.

Krój pisma

Zbiór znaków pisma charakteryzujących się wspólnymi cechami. Jego nośnikiem są m.in. czcionki lub fonty.

Obsadka

Redisówka

Stalówka

Kursywa

Pismo z charakterystycznym pochyleniem w prawo, inaczej nazywana italikiem.

Ligatura

Unikalny znak, który jest połączeniem dwóch liter, np. „&” pochodzący od liter „e” oraz „t”.

Linia górna

Punkt odniesienia dla górnych krawędzi dużych i małych liter.

Linia podstawowa (linia bazowa)

Punkt odniesienia dla dolnych krawędzi dużych i małych liter.

Majuskuła

Wersaliki, duże litery.

Minuskuła (kurent)

Małe litery.

Obsadka

Uchwyt wykorzystywany do trzymania pióra na którego wierzchołku montowana jest stalówka, wykonywana z drewna lub tworzywa sztucznego.

Ornament

Zdobienia karty tytułowej lub tytułu rozdziału w formie czcionki, linii lub wiersza z elementem zdobniczym.

Szeryf

Zawijas

Elementy litery

Punkt typograficzny

Podstawowa jednostka długości stosowana w systemach miary wielkości czcionek i innych elementach typograficznych.

Redisówka

Rodzaj stalówki posiadający charakterystyczne okrągłe zakończenie, stosowana przy niektórych krojach pisma kaligraficznego.

Rotunda

Forma pisma gotyckiego.

Spacja

Charakterystyczny znak pisma, symbolizujący przerwę pomiędzy wyrazami.

Stalówka

Najważniejszy element każdego pióra osadzony w obsadce, rozróżniana ze względu na grubość grotu, co przekłada się na kształt rysowanej linii.

Stopień pisma

Wysokość pisma wyrażana w punktach typograficznych.

Szeryf

Poprzeczne lub ukośne zakończenia kresek głównych liter kroju danego pisma.

Zawijas

Harmonijne przedłużenie formy litery.

Ziarno

Okrągłe zakończenie wydłużenia litery, stosowane naprzemienne z szeryfem.

Źródła ilustracji (dostęp 31.10.2023)

Abecadło – https://www.ebay.co.uk/itm/385390664423?chn=ps&_trkparms=ispr%3D1&amdata=enc%3A1vymxqseLSsqGwZsVbKMGDw64&_ul=GB&norover=1&mkevt=1&mkrid=710-169684-150054-4&mkcid=2&itemid=385390664423&targetid=293946777986&device=c&mktype=pla&googleloc=9061070&poi=&campaignid=20646545186&mkgroupid=152356903417&rlsatarget=pla-293946777986&abcId=&merchantid=566569616&gclid=EAIaIQobChMIu9vav9ifggMV0ENBAh0gHQQ7EAQYBiABEgLDVPD_BwE

Counter – https://fonts.google.com/knowledge/glossary/counter

Czcionka – https://www.amberlo.io/pl/blog/aktualnosci/czcionka-urzedowa-jakim-fontem-pisac-pisma-urzedowe-i-procesowe/

Dukt – https://www.buliba.pl/drukowanki/literki/nauka-pisania-litera-a.html

Kapitała romanska – https://en.wikipedia.org/wiki/File:Trajan_inscription_duotone.jpg

Kursywa – https://www.handwritehouse.com/products/michael-sull-american-cursive-handwriting?variant=37523371098307

Obsadka – https://paperconcept.pl/en/nib-holders/53065-wooden-pen-holder-for-calligraphy-straight-black-17-cm.html?gad_source=1&gclid=EAIaIQobChMIuvWondavggMVJRCiAx0kAQEfEAQYCSABEgIwQ_D_BwE

Redisówka – https://archiwum.allegro.pl/oferta/stalowka-redisowka-z-okragla-koncowka-redis-2-0-mm-i7502634239.html

Stalówka – https://blog.calligrafun.com/2020/04/rodzaje-stalowek.html

Szeryf – https://warsztatedytorairedaktora.files.wordpress.com/2015/10/prezentacja_wer_23-11-15.pdf

Zawijas – https://pl.freepik.com/premium-wektory/litera-w-z-zawijasem-na-dole_47911946.htm

Ziarno (elementy budowy litery) – https://fonty.pl/porady,13,pismo_fonty_kroje.htm